سردرد میتواند علائم مختلفی داشته باشد و علتهای متعددی دارد. برخی از علتهای شایع سردرد عبارتند از:
- ژنتیک، عوامل محیطی، تغییرات در الگوی خواب یا غذایی، مصرف بیش از حد دارو یا تنش و اضطراب
- خوردن برخی از غذاها که تیرامین، کافئین، مونوسدیوم گلومات یا آسپارتام دارند
- تغییرات هورمونی در زنان
- کرونا و واریانتهای آن
- سردرد فشاری که به دلیل گرفتگی ماهیچههای گردن و جمجهی سر اتفاق میافتد
- سردرد میگرنی که به دلیل گشاد شدن شریانها و تحریک عصبهای حساس در مغز رخ میدهد
- سردردهای ناشی از بیماریهای جدی مانند تومور مغزی، سکته مغزی، خونریزی مغزی و غیره
برای تشخیص دقیق علت سردرد شما، بهتر است به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید و علائم همراه با سردرد را بگوئید. همچنین بسته به نوع سردرد، راههای درمان و پیشگیری مختلفی وجود دارد که پزشک شما میتواند راهنمای شما باشد.
برای درمان سردرد، راههای مختلفی وجود دارد که بستگی به نوع و علت سردرد شما دارد. برخی از راههای درمان سردرد عبارتند از:
- نوشیدن آب به مقدار زیاد
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم بر روی نواحی دردناک
- انجام تکنیکهای آرامسازی مانند یوگا و تمرینات تنفسی
- فشار دادن نقاط دردناک به مدت یک تا دو دقیقه
- ماساژ دادن صورت، شقیقهها و نواحی سر و گردن
- پرهیز از غذاهای تحریککننده سردرد مانند تیرامین، کافئین، مونوسدیوم گلومات یا آسپارتام
- استفاده از مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن، ایبوپروفن یا آسپیرین
- استفاده از داروهای خاص برای سردردهای میگرنی، فشاری، خوشهای و غیره
- مشاوره با پزشک مغز و اعصاب در صورت بروز سردردهای شدید، مکرر، ناگهانی یا همراه با علائم دیگر
درمان خانگی سردرد
درمان خانگی سردرد میتواند شامل راههای زیر باشد:
- نوشیدن آب به مقدار کافی برای جلوگیری از کم آبی و تحریک عصبهای دردناک
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم بر روی نواحی دردناک برای کاهش التهاب و تسکین عضلات
- انجام تکنیکهای آرامسازی مانند یوگا، تمرینات تنفسی، مدیتیشن یا گوش دادن به موسیقی آرام برای کاهش استرس و تنش
- فشار دادن نقاط دردناک به مدت یک تا دو دقیقه برای افزایش جریان خون و کاهش درد
- ماساژ دادن صورت، شقیقهها و نواحی سر و گردن برای شل کردن عضلات و افزایش اکسیژن رسانی به بافتها
- پرهیز از غذاهای تحریککننده سردرد مانند تیرامین، کافئین، مونوسدیوم گلومات یا آسپارتام
- خوردن غذاهای حاوی مواد مغذی مفید برای سلامت مغز و عروق مانند امگا ۳، منیزیم، ریبوفلاوین، کولین یا نعناع
- استفاده از گیاهان داروئی با خواص ضد التهاب و ضد درد مانند زنجبیل، زعفران، بابونه، رزماری یا گل گاوزبان
- خواب کافی و منظم برای بازسازی سلولهای مغز و جلوگیری از خستگی و کم خوابی
- حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن، خوابیدن یا کار کردن برای جلوگیری از فشار بر عضلات و عصبهای سر و گردن
برای درست کردن کمپرس سرد، میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
- یک کمپرس ژل را در فریزر قرار دهید و بعد از اینکه سرد شد، آن را روی پیشانی، شقیقهها یا نواحی دردناک قرار دهید
- چند تکه یخ را در یک حوله یا کیسه پلاستیکی بپیچید و آن را روی نواحی دردناک فشار دهید
- یک کیسه سبزیجات یخ زده مانند خردل، نخود فرنگی یا ذرت را از فریزر بیرون بیاورید و آن را روی نواحی دردناک قرار دهید
کمپرس سرد میتواند باعث کاهش التهاب، تورم و تحریک عصبهای دردناک شود. بهتر است کمپرس سرد را هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه تعویض کنید و از قرار دادن چیز سرد مستقیما روی پوست خود خودداری کنید تا از آسیب به پوست جلوگیری شود.
گیاهان دارویی برای سردرد
گیاهان دارویی متعددی وجود دارند که میتوانند برای سردرد مفید باشند. برخی از آنها عبارتند از:
- گیاه کودزو (Kudzu) که گیاهی بومی مناطق جنوب شرقی آسیاست و میتواند در درمان سردرد خوشهای کمک کند.
- روغن نعناع فلفلی که میتواند تاثیر بسزایی در تسکین سردرد و پیشگیری از تکرار و بروز دوباره آن داشته باشد.
- ریحان که گیاهی است که حاوی مسکن بوده و ذهن را آرام و سردرد را تسکین میدهد.
- چای زنجبیل که خواص ضد التهابی و ضد تهوع دارد و میتواند در درمان سردرد ناشی از سرماخوردگی، عفونت یا مشکلات گوارشی مفید باشد.
- سنبل الطیب که گیاه دارویی بسیار معروف و پرکاربرد در طب سنتی ایران است و مصرف آن میتواند برای تمدد اعصاب، احساس آرامش، درمان کم خوابی، کاهش علائم افسردگی و رفع سردرد ناشی از استرس یا تشویش ذهنی مناسب باشد.
- اسطوخودوس که گیاه دارویی با خواص تسکین دهنده است و مصرف آن جهت درمان طیف مختلفی از بیماریها از درمان سردرد گرفته تا کاهش اضطراب و افسردگی توصیه میشود⁵.
